De grote nationale pensioenconferentie is afgevoerd. Een kleine taskforce met leden van de regeringskern en de sociale partners zal de beslissingen nemen.
'CDenV staat erop dat het regeerakkoord wordt uitgevoerd. Daarin is een grote nationale pensioenconferentie aangekondigd.'
'De pensioensector heeft meer nodig dan wat kleine ingrepen. Er zijn diepgaande beslissingen nodig, over hoe we de pensioenen de komende twintig jaar betaalbaar kunnen houden; hoe we de pensioenstelsels van werknemers, ambtenaren en zelfstandigen naar elkaar toe kunnen laten groeien; hoe we de stijgende armoede onder de bejaarden kunnen tegengaan, en nog zoveel meer. Welnu, dan is een breed maatschappelijk draagvlak nodig. Daarin moeten de politiek en de sociale partners de hoofdrol spelen. Maar daarin moeten ook de senioren hun zeg kunnen doen. En de jongeren, want zij hebben de indruk dat zij alles zullen betalen en later niets meer zullen krijgen. En ook de vrouwen, want zij zijn nog altijd benadeeld in de pensioenen.'
Met zo'n groot overleg raakt de hervorming niet rond voor het eind van de regeerperiode.
'Dan is dat maar zo. De hervormingen gaan ook over de lange termijn. De beslissingen moeten ook in lijn liggen met de langetermijn-budgetpolitiek. Die wordt deels ook na 2010 bepaald.'
'Dat betekent zeker niet dat we van minister Daerden nu niets meer verwachten. Hij moet dringend een voorstel ter tafel leggen over de ineenstuikende pensioenkas van het gemeentepersoneel. Hij moest al lang een wettelijk kader klaar hebben voor de aanvullende pensioenen van de contractuele ambtenaren. Er moet gewerkt worden aan de welvaartsvastheid van de pensioenen. Dat moet nog in deze regeerperiode gebeuren. En wij verwachten dat de minister concrete voorstellen doet aan de pensioenconferentie. Waar blijven zijn wetenschappelijke rapporten?'
Wat zijn de grote knelpunten in de pensioensector?
'De stijgende armoede onder de bejaarden door de te lage pensioenen. De legitimiteit van het pensioenstelsel: vroeger klaagden alleen de zelfstandigen over het pensioenbedrag dat ze kregen na een heel leven hard werken en bijdragen betalen, nu klagen ook de werknemers daarover. Ten derde is er de transparantie: het pensioenstelsel is onbegrijpelijk. En onvoorspelbaar. Daardoor kan ook niemand inschatten wat de gevolgen zijn voor het pensioen van bepaalde beslissingen, zoals een onderbreking van de loopbaan. Dat is een beschaafd land onwaardig in dit digitale tijdvak.'
U spreekt ook over een 'stroomlijning van de drie pensioenstelsels'. Dat zal voor de zelfstandigen betekenen dat ze meer zullen moeten betalen en voor de ambtenaren dat ze minder zullen krijgen.
'Dat is te kort door de bocht. De zelfstandigen zullen moeten beslissen of ze hun pensioen vooral individueel willen opbouwen of veeleer collectief. Voor de ambtenaren dringen zich wijzigingen op, maar niet voor hen die morgen met pensioen gaan. Je moet dat zien over een hele loopbaan.'
Het is mogelijk alle pensioenen op te trekken tot de armoedegrens met het geld dat vrijkomt als we de fiscale aftrek voor het individuele pensioensparen afschaffen. Dat stellen sommigen voor.
'Pensioenen die onder de armoedegrens liggen, zijn een schande. Maar ik denk dat daarvoor andere fiscale aftrekken of sociale uitgaven geschrapt moeten worden. De fiscale aftrek voor het individuele pensioensparen is nu ook niet zo omvangrijk. Het zou ook fout zijn de mensen er jarenlang toe aan te zetten om ook zelf wat voor hun pensioen te sparen, en dat dan plots weer fiscaal te bestraffen. Wie zou dat begrijpen?'
Pensioen op 67 jaar?
'Laten we al beginnen met het werken tot je 65ste weer normaal te maken. Dan moeten werkgevers hun werknemers ook tot dan in dienst willen houden. Een andere tussenstap die we nog moeten nemen, is mensen die na hun 65 nog willen werken, niet langer daarvoor te straffen.'
Een derde van de pensioenen van de werknemers stoelt op 'niet-gewerkte dagen'. De werkgevers willen dat niet langer betalen.
'Juist is dat de betaalbaarheid van de pensioenen in de eerste plaats afhangt van hoeveel mensen er werken. In Nederland werkt 75 procent van de bevolking op actieve leeftijd, hoor ik zeggen. Bij ons is dat 60 procent. Als we werklozen en zieken voldoende activeren - wat we stilaan beginnen te doen - dan is de verrekening van dat niet-werken in het pensioen geen probleem. Ik blijf ook verdedigen dat mensen die hun loopbaan onderbreken om voor kinderen of ouders te zorgen, daarvoor een pensioenbeloning ontvangen. Wat we moeten bekijken, zijn de stelsels van 4/5 of 1/2 werken na je 50ste. Als zou blijken dat dat mensen niet aanspoort langer te werken, dan moeten we dat niet meer ondersteunen via de pensioenen.'
