IASB – de autoriteit op gebied van internationale boekhoudregels – staat open voor alternatieven voor de marktwaardering die deel uit maakt van de boekhoudregels voor pensioenen.
Stephen Cooper, lid van het IASB-bestuur, zei op 11 maart op een congres in Schotland dat de IASB “begrip heeft voor de frustratie” tengevolge van het verkeerd prijzen van risico waar dit in de winst en verliesrekening tegenover pensioenuitkeringen wordt geplaatst.
Hij voegde echter toe: “Als we willen vaststellen wat de juiste waardering is, lopen we tegen het probleem aan: als actuele martktprijs niet het antwoord is, wat dan wel? Moeten we dan iedereen maar toestaan om naar believen hun pensioenvermogen aan te passen, afhankelijk van hun opvatting van marktwaardering?”
Marktwaardering die niet gebaseerd is op actuele marktprijs maar op andere methodes kan tot misstanden leiden, vindt hij. Hij haalde het voorbeeld aan van een bedrijf dat het pensioenvermogen met 10% ophoogt omdat men vindt dat de markt 10% is ondergewaardeerd, en het voorbeeld van een sponsorbedrijf dat vindt dat het vermogen met 20% wordt overgewaardeerd, om vervolgens prompt de waarde van het vermogen met 20% te verminderen.
Cooper voegde toe: “We zijn benieuwd wat het alternatief is voor marktwaardewaardering en we zullen daarnaar luisteren. Maar als jullie geen ‘fair value’ willen, wat willen jullie dan wel?”
Het IASB-lid bevestigde ondertussen dat een wijziging van de wijze waarop pensioenverplichtingen worden berekend, of van de dicontovoet, niet aan de orde zijn.
Hij zei tevens dat het nieuwe IAS-conceptvoorstel voor pensioenboekhouding, dat binnen enkele weken verwacht wordt, zich niet met DC-toezeggingen zal bezighouden zoals eerst gedacht. Hij stelde dat DC-toezeggingen voorlopig even “terzijde zijn gelegd en pas weer aan de orde komen als onderdeel van de langetermijn aanpak.”
Wel wordt de zogenaamde ‘corridor’ benadering afgeschaft, waarvan met name Nederlandse pensioenfondsen dankbaar gebruik maakten om grote pensioenschommelingen op de ondernemingsbalans af te vlakken. Door deze mogelijkheid tot ‘smoothing’ weg te nemen, zullen de nieuwe boekhoudregels de volatiliteit van de balans waarschijnlijk vergroten.
Bovendien zullen de nieuwe IAS19 regels waarschijnlijk een zwaardere aanslag voor defined benefit regelingen met zich meebrengen, en de wijze veranderen waarop de post ‘rente-inkomsten en –lasten’ moet worden berekend.
Door deze wijziging kan het voor ondernemingen nadelig worden als hun pensioenfondsen aandelenrisico nemen. De vrees bestaat dat ondernemingen zich onder druk van de boekhoudregels meer zullen gaan bemoeien met het beleggingsbeleid van hun pensioenfondsen.
Volgens Cooper gaat het om een “heel controversieel” punt. Hij stelt dat het huidige gebruik van verwachte aandelenrendementen in het verleden is bekritiseerd omdat deze methode wellicht geen betrouwbaar beeld geeft. In de toekomst heeft volgens hem de voorkeur om de rente-inkomsten en –lasten te berekenen door de discontovoet toe te passen op de netto dekkingspositie van het fonds.
