Het vertrouwen in pensioenfondsen in Nederland is mede ten gevolge van de kredietcrisis tot een dieptepunt gedaald. Ook in andere landen hebben deelnemers geen hoge pet op van hun pensioendirecteuren. Hoe ernstig de gevolgen van deze reputatieschade kunnen zijn, kwam gisteren naar voren op een belangrijke jaarlijkse bijeenkomst van de pensioensector, de ‘Pensionsummit’.
Susan Kudzman, risicomanager bij de pensioenuitvoeringsorganisatie van de provincie Québec in Canada, moet zich per auto enige straten van haar werk laten afzetten om niet in het oog te lopen van woedende actievoerders. Haar kinderen worden geconfronteerd met het gezicht van hun moeder op T.V., afgebeeld achter tralies. Televisiebeelden schilderen Kudzman en haar collega’s af als boeven en zakkenvullers, omdat hun werkgever – Caisse de dépôt et placement du Québec – de pensioencenten van Québec niet heeft weten te vrijwaren voor verliezen in de kredietcrisis.
Kudzman’s baas, één van de grootste institutionele fondsmanagers in Noord-Amerika, zag afgelopen jaar het nettovermogen dalen van 155 miljard Canadese dollar naar 120 miljard Canadese dollar, een negatief rendement van –25%. Dat is een flinke klap. Maar vergeleken met de schade die door pensioenfondsen hier ten lande is gelopen, valt dat nog behoorlijk mee: Nederlandse pensioenfondsen hebben met gemak 30 procent of meer van hun vermogen moeten inleveren.
Een ontnuchterende gedachte, als je ziet wat voor Kudzman en haar collega’s de gevolgen zijn.
“Ik heb thuis politiebeveiliging nodig. Mijn kinderen kunnen de telefoon niet zomaar opnemen – een collega werd onlangs in het openbaar vervoer in elkaar geslagen omdat hij een speldje met ons logo droeg,” aldus een aangeslagen Kudzman tijdens de PensionSummit.
Toch geeft ze niet op. Voor ‘La Caisse’ zet Kudzman zich inmiddels in voor een grondige herziening van het risicomanagement. Op de PensionSummit, een jaarlijks congres van de pensioensector dat gisteren in Utrecht werd gehouden, deed ze uit de doeken hoe 'haar' pensioenfondsen de storm denken te kunnen overleven.
De nadruk ligt hierbij op het veranderen van de risicocultuur: “Voor de kredietcrisis bestond er geen risico, want niemand wilde het zien,” aldus Kudzman. Het betekent ook dat nieuwe producten aan een rigoreus evaluatieproces worden onderworpen voordat ze worden opgenomen in het assortiment. “We accepteren niet langer zomaar elk product dat firma’s zoals Golman Sachs ons door de strot proberen te duwen,” aldus Kudzman.
Gevraagd hoe Nederlandse pensioenfondsen haar en haar collega's in hun benarde situatie kunnen helpen, is haar antwoord eenvoudig: "Kennis uitwisselen. Daar hebben we wat aan."
