In 2007 viert de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) een dubbele verjaardag:- Op 24 oktober 1967 ondertekende koning Boudewijn KB 50. Daardoor kwamen de verschillende pensioenregelingen voor arbeiders, bedienden, mijnwerkers en zeelieden onder één paraplu terecht.
- Op 1 april 1987 ontstond de RVP uit de samensmelting van de Rijkskas voor Rust- en Overlevingspensioenen (RROP) en de Rijksdienst voor Werknemerspensioenen (RWP).
In het kader van deze vieringen organiseert de RVP:
- De Pensioentrein: deze mobiele informatiecampagne richt zich zowel op gepensioneerde werknemers als op werknemers die nog aan de slag zijn.
- Het Internationaal Colloquium : tijdens deze debatten bekijken nationale en internationale experts hoe België er voor staat op het vlak van pensioenen en hoe andere Europese landen de eigen pensioenproblematiek aanpakken.
Persdossier :
1) Mis de Pensioentrein niet!
De Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) komt naar u toe! In het kader van de 20ste verjaardag van de RVP en het 40-jarig bestaan van het werknemerspensioen pakt de Rijksdienst uit met een informatiecampagne onder het thema 'Mis de Pensioentrein niet'. Met deze Pensioentrein wil de RVP een zo breed mogelijk publiek bereiken.
Elke werkdag van maandag 17 september tot en met vrijdag 28 september houdt de Pensioentrein halt in een groot Belgisch station. Naast een uitgebreide expo over verleden, heden en toekomst van het werknemerspensioen kunnen geïnteresseerden er terecht voor een persoonlijk gesprek met een RVP-medewerker. De campagne richt zich zowel op gepensioneerde werknemers als op werknemers die momenteel nog aan de slag zijn. Vragen als 'Hoeveel zal mijn pensioen bedragen?' of nog ‘Wat moet ik als gepensioneerde doen als mijn burgerlijke stand wijzigt?’ vinden er een onmiddellijk antwoord.
De info- en exporuimtes zijn elke dag toegankelijk voor het publiek van 10 u. tot 19 u. De Pensioentrein kwam tot stand in samenwerking met de VZW Toerisme en Spoor Patrimonium (TSP) en de NMBS-groep.
De Pensioentrein, dagelijks van 10 u tot 19u :
- Maandag 17 september: station Brussel Zuid (spoor 3 Thalys)
- Dinsdag 18 september: station Kortrijk (spoor 1)
- Woensdag 19 september: station Gent Sint-Pieters (spoor 1)
- Donderdag 20 september: station Antwerpen Centraal (spoor 6)
- Vrijdag 21 september: station Hasselt (spoor 1)
- Maandag 24 september: station Verviers-Centraal (spoor 5)
- Dinsdag 25 september: station Aarlen (spoor 1)
- Woensdag 26 september: station Namen (spoor 11)
- Donderdag 27 september: station Charleroi (spoor 1)
- Vrijdag 28 september: station Bergen (spoor 1)
De deelname is gratis, geïnteresseerden hoeven zich niet vooraf in te schrijven. De boodschap is duidelijk: mis de Pensioentrein niet!
2) Internationaal colloquium: De toekomstige betaalbaarheid van de pensioenen. ‘De mogelijkheden zijn er, het komt er op aan ze te willen gebruiken.’
Als slotevenement van de viering '40 jaar werknemerspensioen, 20 jaar Rijksdienst voor Pensioenen' wordt in de Zuidertoren op woensdag 24 oktober een internationaal colloquium georganiseerd. Met dit colloquium wil de RVP het debat over de betaalbaarheid van de toekomstige pensioenen opnieuw aanzwengelen. Daartoe zullen diverse gerenommeerde sprekers worden uitgenodigd en zal eveneens een debat met enkele politici en andere beleidsmakers op topniveau worden georganiseerd.
In tegenstelling tot de Pensioentrein in september, waar het grote publiek de doelgroep is, richt het colloquium zich voornamelijk op de nationale en internationale pensioenexperts. Het is dan ook vanzelfsprekend dat administrateur-generaal van de RVP Gabriel Perl, en de minister van Pensioenen op dit colloquium het woord zullen nemen.
In de voormiddag is het vooral de bedoeling een blik te werpen op hoe andere EU-Pensioendiensten de pensioenproblematiek aanpakken. Zo zal de Zweed Ole Settergren de Zweedse pensioenhervorming evalueren. De Duitser Jürgen Meierkord neemt de verhoging van de pensioenleeftijd in Duitsland onder loep. Een thema dat ook in België heel actueel is. Ook de Fransman Guillaume Filhon geeft zijn visie over de pensioenen in Frankrijk.
In de namiddag vinden twee Belgische debatten plaats. Het eerste debat gaat tussen de sociale partners. Het tweede debat is politiek getint; vertegenwoordigers van verschillende politieke partijen hun standpunten over de pensioenkwestie. Beide debatten staan onder leiding van Anne De Baetzelier. Het colloquium wordt afgesloten door de minister van Pensioenen, die zijn of haar visie over de hele kwestie zal geven.
In april 2000 publiceerde wijlen Prof. Herman Deleeck, als kritisch waarnemer van de sociale zekerheid en de welvaartstaat, een studie over de betaalbaarheid van de pensioenen. Hierin licht hij de verschillende financieringsmogelijkheden toe die tot een bestendiging van het wettelijke pensioenstelsel kunnen leiden. Hij acht het ethisch niet verantwoord om twijfel en onrust te zaaien over de toekomstige betaalbaarheid van de pensioenen en komt tot het besluit dat de wetenschappelijke analyses naar een politieke oplossing verwijzen. Samengevat:
‘De mogelijkheden zijn er, het komt er op aan ze te willen gebruiken.’
De deelnemers aan het colloquium hebben allemaal een persoonlijke uitnodiging ontvangen. Enkel journalisten die geïnteresseerd zijn om het colloquium vanuit de perszaal te volgen kunnen zich nog inschrijven bij vik.beullens@rvp.fgov.be .
Programma Internationaal Colloquium
(onder voorbehoud)
9u00 Welkom door de heer Gabriel Perl, administrateur-generaal RVP
9u10 Presentatie van een promotiefilm over de RVP en het nieuwe
logo
9u20 Inleiding door de heer Vladimir Spidla, EU-commissaris voor werkgelegenheid, sociale zaken en gelijke kansen (uitgenodigd)
9u40 Evaluatie van de Zweedse pensioenhervorming – de heer Ole
Settergren (Försäkringskassan, Stockholm)
10u00 Koffiepauze
10u30 De verhoging van de pensioenleeftijd in Duitsland – de heer Jürgen
Meierkord (DRV – Bund, Berlijn)
10u50 De pensioenhervormingen in Frankrijk: verwezenlijkingen en evaluatie – de heer Guillaume Filhon (CNAV – Parijs)
11u20 Evaluatie door academisch panel
Moderator voormiddag : de heer Franz Terwey (Eng/Fr)
12u30-14u00 Lunch
14u00 Intro door de heer Michel Nollet, Voorzitter van het Beheerscomité RVP
14u10 Debat sociale partners
15u10 Koffiepauze
15u40 Debat politici
16u40 Slotwoord door Minister van Pensioenen
Moderator namiddag : Mevrouw Anne De Baetzelier (NL/FR).
3) Rijksdienst voor Pensioenen viert 20ste verjaardag.
Iedereen kent in zijn familie of professionele omgeving wel mensen die binnenkort de arbeidsmarkt voor het pensioen ruilen. En als we de cijfers mogen geloven, zal het aantal gepensioneerden vanaf 2009 continu toenemen. Dat fenomeen is het directe gevolg van de baby boom die net na de Tweede Wereldoorlog op gang kwam. De Rijksdienst voor Pensioenen, die dit jaar 20 jaar bestaat, zorgt er vandaag voor dat de uitbetaling van de ongeveer 2 miljoen gepensioneerde werknemers vlot verloopt.
De Rijksdienst voor Pensioenen, kortweg RVP, werd opgericht op 1 april 1987, na een fusie van de Rijkskas voor Rust- en Overlevingspensioenen (RROP) en de Rijksdienst voor Werknemerspensioenen (RWP). De RWP had als opdracht de werknemerspensioenen en het gewaarborgd inkomen voor bejaarden toe te kennen, de RROP was ermee belast deze uit te betalen. Beide activiteiten waren duidelijk gescheiden en het personeel had weinig contact met elkaar, ondermeer door een verschillende bedrijfscultuur bij de beide instellingen. Twee verschillende mentaliteiten, twee verschillende aanpakken moesten worden gestroomlijnd tot één organisatie met één bedrijfscultuur. Maar de kersverse Rijksdienst voor Pensioenen slaagde in zijn opdracht en werkte de verschillen met de jaren weg. De RVP heeft naast deze taken ook nog een informerende functie.
De RVP ging ook naar de burger. Eén voor één verrezen in de provincies gewestelijke kantoren, 15 in totaal. En in tal van gemeenten worden plaatselijke zitdagen gehouden.
De rol van de Rijksdienst voor Pensioenen zal in de toekomst almaar belangrijker worden. Vorig jaar keerde de RVP ongeveer 20 miljard euro uit aan bijna 2 miljoen gepensioneerden. Vanaf 2009 zal dat aantal aanzienlijk stijgen. De babyboomers na de Tweede Wereldoorlog worden oud en zullen vanaf dan ook op pensioen beginnen gaan.
Deze 20ste verjaardag is ook meteen het moment om enkele waarden waar de RVP voor staat extra kracht bij te zetten. Meer dan ooit staat RVP garant voor een betrouwbare en kwaliteitsvolle service die toegankelijk is voor iedereen en op een objectieve manier tot stand komt.
4) 40 jaar werknemerspensioen
24 oktober 1967: de grote eenmaking
1967 is een scharnierjaar in de Belgische pensioengeschiedenis. De verschillende pensioenregelingen voor arbeiders, bedienden, mijnwerkers en zeelieden worden onder één paraplu samengebracht. De verschillende ‘kassen’ verdwijnen, enkele specifieke regels voor speciale beroepen blijven: de prestaties van de mijnwerkers in de ondergrond en van de zeelieden op omvaart, bijvoorbeeld.
De evolutie van de pensioenleeftijd …
In 1967 kunnen vrouwen nog op 55 jaar vervroegd met pensioen en mannen op 60 jaar. Zij moeten hiervoor wel definitief 25% op hun pensioenbedrag inleveren. In 1984 wordt het vervroegde pensioen voor vrouwen afgeschaft en de normale pensioenleeftijd op 60 jaar vastgesteld.
Langzaam aan worden loopbaanvoorwaarden aan het vervroegde pensioen verbonden. Wie geen 20 jaar heeft gewerkt kan vanaf 1997 niet meer vervroegd op pensioen. In de loop van de jaren wordt de voorwaarde steeds strenger. Vanaf 2005 moet, wie vervroegd op pensioen wil, een loopbaan van 35 jaar bewijzen.
Ook vanaf 1997, wordt de normale pensioenleeftijd van mannen en vrouwen geharmoniseerd. De leeftijd voor vrouwen wordt geleidelijk opgetrokken naar 65 jaar in het jaar 2009.
… en van de pensioenberekening
De pensioenberekening ondergaat regelmatig aanpassingen. Deze weerspiegelen goed de tijdsgeest en de situatie op de arbeidsmarkt. Een losse greep uit de maatregelen maakt dit duidelijk.
Eind jaren ’70, begin jaren ’80: economische crisis, jeugdwerkloosheid. Het bijzonder brugpensioen en het brugrustpensioen moedigen werknemers aan tot een vervroegde uittreding uit de arbeidsmarkt.
Halfweg de jaren ’80: de eerste tekenen van de vergrijzing verschijnen aan de horizon. De opeenvolgende regeringen nemen budgettaire initiatieven: beperking van de loopbaan tot de eenheid, afzwakken van de herwaardering, afschaffing van de verschillende vormen van vervroegd pensioen.
De jaren ’90: de ontvetting van de staat en de toetreding tot de EURO-zone. Verdere harmonisering van de pensioenwetgeving: geleidelijk overschakeling van de berekening in 40sten naar die in 45sten voor vrouwen, afbouw van de invloed van de forfaitaire jaren.
De 21ste eeuw: er ontstaat ruimte voor de selectieve verhoging van de oudste pensioenen. De arbeidsmarkt zwengelt aan. De gevolgen van de vergrijzing komen steeds dichter bij: aanleg van een zilverfonds, democratiseren van de tweede pijler, aanzetten tot langer werken via het generatiepact.
De pensioenregeling staat de laatste tijd vaak ter discussie. Vooral de financiering is hét heikel punt. We worden alsmaar ouder en vijftigers gaan al vaker op brugpensioen. Gaan we na de volgende 40 jaar nog steeds een pensioen hebben? Gaan we daarvan kunnen leven? Zal dit automatisch gepaard gaan met een belastingsverhoging? Moeten we maatregelen treffen zoals pensioensparen? Daarom organiseert de Rijksdienst voor Pensioenen op woensdag 24 oktober, exact 40 jaar na het Koninklijk Besluit, een internationaal colloquium in de Zuidertoren vlakbij het Zuidstation in Brussel. De baseline van het colloquium luidt ‘De toekomstige betaalbaarheid van de pensioenen. De mogelijkheden zijn er, het komt er op aan ze te willen gebruiken.’ en is gebaseerd op een quote van wijlen Herman Deleeck, een kritisch waarnemer van de sociale zekerheid en de welvaartsstaat. Op het colloquium zal blijken hoe België er voor staat op vlak van pensioenen en hoe andere Europese landen de eigen pensioenproblematiek aanpakken.
5) Bereken uw pensioen online
De laatste tijd verschijnen er steeds meer alarmerende berichten over de toekomstige pensioenen in het nieuws, waardoor vele mensen zich afvragen hoeveel hun pensioen later zal bedragen. De Rijksdienst voor Pensioenen (RVP), het Rijksinstituut voor de Sociale verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) en de Pensioendienst voor de Overheidssector (PDOS) bieden iedereen de kans om op het internet hun pensioenuitkering te berekenen.
Op de website www.kenuwpensioen.be kunnen alle geïnteresseerden, jong of oud, een simulatie van het bedrag van hun toekomstig wettelijk pensioen berekenen. Zowel ambtenaren, werknemers als zelfstandigen in België kunnen anoniem op deze site terecht.
Als je op de site terechtkomt, worden eerst enkele persoonlijke gegevens zoals geboortedatum, geslacht en gezinssituatie gevraagd. Daarna kan men kiezen voor een 'eenvoudige loopbaan' of 'gedetailleerde loopbaan'. Een eenvoudige loopbaan betekent dat de loopbaan regelmatig en ononderbroken is geweest in één pensioenregeling, bv. arbeider of bediende. Een belangrijke voorwaarde is dat deze pensioenregeling stand moet houden tot de wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar. Wie tijdens zijn loopbaan bij meer dan één pensioenregeling aangesloten was, de loopbaan onderbrak of voor de wettelijke leeftijd het pensioen wil berekenen, kiest voor de gedetailleerde loopbaan.
Daarna volstaan enkel nog het invullen van de arbeidsperiode en het brutomaandinkomen en de website rekent automatisch het pensioenbedrag uit. In de simulatie wordt rekening gehouden met het inkomen van de partner, sociale inhoudingen en de bedrijfsvoorheffing, wat voor een zeer realistisch beeld van het toekomstige pensioenbedrag zorgt.
Hoe nauwkeuriger de surfer de gegevens invult, hoe correcter het gesimuleerde bedrag zal zijn. Veel kans om fouten te maken is er trouwens niet. Bij elk invulvakje verschijnt de bijhorende uitleg in een apart kader. Deze tool verlaagt meteen de drempel voor surfers die niet zo goed met de computer overweg kunnen.
Na het berekenen van hun toekomstig pensioen, weten de surfers hoe ze er zullen voorstaan als ze op pensioen gaan. Ook wil men hoe langer hoe meer de invloed van de loopbaankeuze op het pensioen meten. 'Hoeveel zal ik hebben als ik stop met werken als ik 61, 62, ... ben? Wat zijn de gevolgen als ik halftijds begin te werken?' In de eerste zes maanden dat www.kenuwpensioen.be online was, maakten al meer dan 110 000 mensen een simulatie van hun pensioen.
6) Een individuele pensioenraming op 55 jaar
Loopbaanoverzicht en pensioenraming
Op 55-jarige leeftijd ontvangt elke gewezen werknemer van de RVP een loopbaanoverzicht. Dit is een opgave van de verdiende lonen met de gewerkte dagen en van de gelijkgestelde dagen, zoals werkloosheid en ziekte. Op basis van die gegevens wordt een pensioenraming gemaakt.
Zo weet de werknemer welke pensioenrechten hij op zijn 55ste heeft opgebouwd. Bovendien maakt de RVP een voorafspiegeling van het pensioenbedrag op de 60ste en 65ste verjaardag.
Accurate informatie over de pensioenvooruitzichten
Op basis van de pensioenraming kunnen de toekomstige gepensioneerden gerichte vragen stellen. Hoeveel zal mijn pensioen bedragen als ik op 55 jaar deeltijds begin te werken? Heb ik voldoende jaren om vervroegd op pensioen te gaan? Kan ik bijkomende pensioenrechten opbouwen wanneer ik na een bepaalde leeftijd blijf doorwerken? De RVP staat voor correcte informatie en concrete begeleiding!
Pensioenen in andere stelsels en aanvullend pensioen
Ook wie een gemengde loopbaan heeft gehad, moet automatisch informatie over zijn pensioenvooruitzichten krijgen. De pensioendiensten voor zelfstandigen en ambtenaren zullen hiervoor, samen met de RVP instaan.
De werkgever is verplicht om de werknemer nu al op geregelde tijdstippen te informeren over de opgebouwde rechten in de tweede pijler. De informatie verstrekt door de pensioendiensten zal op een gecoördineerde manier aangevuld worden met deze inlichtingen.
7) Uw pensioen aanvragen
Aanvraag vóór de normale pensioenleeftijd (65 jaar)
U gaat naar het gemeentehuis van uw woonplaats of naar een nabij gelegen gewestelijk kantoor of een zitdag van de RVP. De ambtenaar van de dienst bevolking of van het gewestelijke kantoor helpt u bij het indienen van uw pensioenaanvraag. Hij stuurt dit (elektronisch) door naar het hoofdbestuur van de RVP.
Automatisch onderzoek op de normale pensioenleeftijd
15 maanden voor u de pensioenleeftijd bereikt, legt het hoofdbestuur van de RVP automatisch uw pensioendossier aan. U hoeft geen aanvraag in te dienen en wordt van de aanleg van het dossier in kennis gesteld.
Het onderzoek
De RVP stelt een dossier samen en controleert uw persoonlijke gegevens.
Het dossier wordt vervolgens opgestuurd naar een gewestelijk kantoor in uw buurt. Het gewestelijke kantoor onderzoekt uw pensioenloopbaan, vraagt bijkomende inlichtingen bij u op en berekent uw pensioenbedrag.
Tijdens het volledige onderzoek kunt u zelf ook met vragen bij het gewestelijke kantoor terecht. U wordt er graag verder geholpen.
De betaling
Bij de aanvang van het pensioenonderzoek worden uw bankgegevens opgevraagd. Stuur ze zo snel mogelijk op.
De betaalopdrachten worden uitgevoerd en opgevolgd door het hoofdkantoor van in de Zuidertoren. Dit staat in voor de vaststelling van de bedrijfsvoorheffing, de inhouding voor de ziekteverzekering en de solidariteitsbijdrage. De diensten zorgen eveneens voor een afrekening en een tijdige betaling van uw pensioen op uw bankrekening.
8) De ‘Verzilvering’
Actieve en niet actieve bevolking
De bevolking vergrijst. In 2000 was de verhouding van het aantal 65-plussers ten opzichte van de actieve bevolking (20-64 jaar) nog 28,10 %. Vandaag is die verhouding al met bijna één procent toegenomen. De volgende jaren zal het aantal 65-plussers al maar sterker stijgen: van 31,6% in 2015 naar 34,6% in 2020 en 43,40% in 2040. Tegen 2050 zullen 65-plussers de actieve bevolking evenaren.
De geleidelijke verzilvering
Wist u trouwens dat vandaag ongeveer één op zes van onze medeburgers 65 of ouder is?
Weet dan ook dat in 2020 de kaap van 20 % wordt overschreden en dat in 2050 meer dan één op 4 de leeftijd van 65 jaar bereikt of overschrijdt.
Toename van de pensioenuitgaven
En wat met de pensioenuitgaven? Voor de werknemerspensioenen stellen we tot 2011 geen noemenswaardige stijging vast.
De stijging van de pensioenuitgaven die daarop volgt, is voornamelijk het gevolg van twee factoren:
- de komst van de babyboomgeneratie: de naoorlogse baby’s bereiken de pensioenleeftijd.
- de rijping van de pensioenen: de participatie van de vrouwen op de arbeidsmarkt zorgt ervoor dat al maar meer gezinnen over twee pensioenen kunnen beschikken.
9) Het Generatiepact
Het generatiepact benadert de gevolgen van de demografische evolutie vanuit vier invalshoeken.
a) Aanmoedigen
Om de activiteitsgraad van de werknemers te verhogen, wordt een pensioenbonus ingevoerd. Deze bonus kan vanaf de leeftijd van 60 jaar bovenop het pensioenbedrag worden opgebouwd. Hij is een stimulans voor de werknemers om verder te werken tot de wettelijke pensioenleeftijd.
b) Ontraden
In dezelfde logica rendeert actieve tewerkstelling op het einde van loopbaan voor het pensioen meer dan inactiviteit. Er worden voor de berekening van het pensioen twee plafonds ingesteld. Een laag plafond voor tijdvakken van volledige werkloosheid, van voltijds conventioneel brugpensioen en van volledige loopbaanonderbreking of tijdskrediet. Een hoog plafond voor tijdvakken van effectieve tewerkstelling.
c) Atypische loopbanen
Sommige werknemers hebben een voldoende actieve, maar vaak deeltijdse loopbaan. Aan hen wordt de kans gegeven om verhoudingsgewijs rechten op een gewaarborgd minimumpensioen op te bouwen.
Bovendien wordt het minimumrecht per loopbaanjaar afgestemd op het bedrag van het gewaarborgde minimumpensioen.
d) Welvaartvaste pensioenen
Vanaf 2009 zal ieder pensioen dat de leeftijd van 6 of van 15 jaar bereikt, automatisch met 2% worden verhoogd. Hierdoor moet de ontwaarding van het pensioenbedrag en het uiteengroeien van lonen en ouderdomsuitkeringen (ten dele) worden tegengegaan.
