Europa telt momenteel 75 ‘super-pensioenfondsen’ met meer dan 10 miljard euro aan belegd vermogen, en meer dan 600 pensioenfondsen met een vermogen van tenminste 1 miljard euro. Dit blijkt uit onderzoek van Investment & Pensions Europe (IPE), de vakpersgroep waartoe ook IPN behoort.
IPE’s wereldwijde enquête onder de 1.000 grootste institutionele beleggers laat zien dat het aantal Europese pensioenfondsen met een vermogen van 10 miljard euro of meer is opgelopen tot 75 van 57 in 2006 – een toename van 24%.
Het totaal is bovendien geleidelijk gestegen sinds 2006, met slechts een kleine terugval naar 64 fondsen in 2009.
De toename van het aantal Europese pensioenfondsen met een vermogen van 1 miljard euro of meer volgt hetzefde patroon. Dit jaar vallen 603 fondsen in deze categorie, een toename van 19,4% ten opzichte van 2006 toen deze groep bestond uit 486 fondsen.
Ook in deze categorie was er in de afgelopen vijf jaar alleen in 2009 sprake van een daling van het aantal fondsen.
“Een toename van het belegd vermogen levert weliswaar schaalvoordelen op, maar het besturen van een grote beleggingsportefeuille stelt pensioenfondsbestuurders niettemin voor een uitdaging,” zegt IPE-hoofdredacteur Liam Kennedy. “Veel effecten van portefeuillediversificatie nemen af naarmate het belegd vermogen toeneemt.”
Volgens Kennedy vormt bijvoorbeeld de implementatie van alternatieve beleggingen een “uitdaging” omdat er in absolute termen een hoog niveau van cash-allocatie nodig is om een mate van diversificatie te verkrijgen die zoden aan de dijk zet.
“Grote pensioenfondsen – en vooral die in de publieke sector – lopen ook een groot reputatierisico, omdat hun fondsen in de landelijk pers meer aandacht krijgen en scherp in de gaten worden gehouden,” aldus Kennedy.
“Hoewel veel van dergelijk fondsen zich al actief bezighouden met betrokken aandeelhouderschap en verantwoorde beleggingsstrategieën, voorspellen wij dat de roep om meer transparantie zal toenemen, zowel vanuit het publiek en de media, als de politiek en de toezichthoudende instanties.”
Binnen Europa lieten pensioenfondsen uit Centraal- en Oost-Europa de sterkste groei van het belegd vermogen zien. Er waren in totaal 43 pensioeninstellingen in de regio, met een totaal vermogen van 78,8 miljard euro, zo bleek uit het onderzoek. In totaal 14 pensioeninstellingen hadden bovendien een belegd vermogen van meer dan 1 miljard euro.
Het totale belegde vermogen van de ‘IPE Top 1000 Global Institutional Investors 2010’ wereldwijd bedraagt 12,44 biljoen euro. Dit is inclusief betrouwbare schattingen voor een aantal ‘sovereign wealth funds’.
En in overeenstemming met de aantrekkende markten in 2009 bedraagt het totaal voor de ‘Top 1.000 Europese Pensioenfondsen’ 3,84 biljoen euro, vergeleken met 3,4 biljoen in 2009 en 3,7 biljoen in 2008 – een stijging jaar-op-jaar van 3,78%.
Het belegd vermogen van de top 15 institutionele beleggers wereldwijd bedraagt met 4,1 biljoen euro 33,5% van het totaal. Voor de top 15 Europese pensioenfondsen is deze concentratie iets lager, met 28%.
De bron voor de ‘Top 1000 Global Institutional Investor’ overzichten is de uitgave ‘International Pension Funds and their Advisers’ (the 'Red Book'), gepubliceerd door AP Information Services. Dit is tevens een belangrijke bron voor de ‘Top 1000 European Pension Fund’ overzichten en tabellen voor individuele landen, hoewel IPE de cijfers heeft aangevuld en ge-update op basis van meerdere bronnen, waaronder eigen research.
De cijfers voor 2010 verwijzen in de meeste gevallen naar de situatie per ultimo 2009. Ook de cijfers van 2009 en 2008 verwijzen naar de cijfers van het voorgaande jaareinde.
Amerikaanse pensioenfondsen vertegenwoordigen 30% van de totale assets van de ‘Global Top 1000’ – de 360 Amerikaanse pensioenfondsen in de lijst hebben tezamen een belegd vermogen van 3,7 biljoen euro.
Japanse fondsen, de tweede grootste groep institutionele beleggers in de ranglijst, zijn goed voor 9,5% van het totale belegde vermogen (1,2 biljoen euro).
Het Verenigd Koninkrijk vertegenwoordigt 5,2% (644,6 miljard euro); Nederlandse fondsen zijn goed voor 5% (612,3 miljard euro) en China vertegenwoordigt 4,8% (588,6 miljard euro).
Deze vijf landen vertegenwoordigen samen meer dan de helft van het totale wereldwijde belegde vermogen.
De ‘IPE Global Top 1000’ ranglijst wordt verspreid als bijlage bij de september-editie van het maandblad IPE.