Met een schok besef je dat de periode die je lang gevreesd hebt of waar je juist lang naar uitgekeken hebt zich plots aandient : het(vervroegd) pensioen. De vraag is hoe je ermee omgaat. En dat is voor heel wat koppels geen evidentie. Als je veertig jaar een bepaalde routine gewoon bent, is het omschakelen van de ene op de andere dag vrij lastig. Vergeleken met de drukke actieve loopbaan dient de pensioenperiode zich aan als een zee van ruimte en tijd. Grote vraag: hoe ga je met dat enorme potentieel om? Juist die invulling van de vrije tijd vormt voor heel wat jong gepensioneerden een heuse relatietest.
De ene partner loopt vaak nog maanden te mokken over het feit dat hij of zij te vroeg met pensioen moest gaan. De andere partner is dan weer juist opgelucht dat stress van elke dag te presteren, in de file te staan, met ambitieuze eigenzinnige jonge collega's samen te werken, verdwenen is. Ze willen eerst een half jaar bekomen van die laatste jaren dat ze op de toppen van hun tenen liepen om te blijven meedraaien in de mallemolen van het bedrijfsleven. Als de wonden niet te diep zijn en de veerkracht nog aanwezig is, kunnen ze na enkele maanden decompressie het nieuwe leven weer aan.
Uit een recent verschenen Canadese studie blijkt dat de helft van de pas gepensioneerde koppels relatieproblemen ervaart als gevolg van het pensioenmoment. Een op de vijf spreekt zelfs over serieuze conflicten. Veelal gaat het over de invulling van de vrijgekomen tijd. In één op de vijf relaties ontstaat er wrevel omdat de verschillende partners een totaal ander beeld van de pensioenperiode hebben. De ene partner had gedroomd nu eindelijk eens tijd te kunnen besteden aan reizen en cultuur terwijl de andere partner juist thuis wil blijven en ten volle genieten van de rust of de aanwezigheid van de kleinkinderen.
In één op de zes relaties ontstaan spanningen over de financiering van pensioenprojecten. Terwijl de ene partner tijdens de pensioenperiode de levensstandaard niet wil terugschroeven, lees zelfs meer consumeren, staat de andere bezorgd op de rem in de wetenschap dat er nog een lange periode in het verschiet ligt, conform de verwachte levensduur. Anderzijds is het ook zo dat één op de drie koppels zegt dat ze door de pensionering juist dichter naar elkaar zijn gegroeid. Ze brengen nu meer tijd gemeenschappelijk door en die 'kwali-tijd' wordt niet overschaduwd door de zorgen van de job.
Voor elk koppel dat de pensioendatum binnen de vijf jaar in het vizier krijgt, is een voorbereiding op dat moment geen overbodige luxe. Vooral de eerste fase van de pensionering is cruciaal. Er komt op dat ogenblik heel wat op je af dat moet geregeld worden. Zowel op het vlak van de inkomstenzekerheid, het beheer van het pensioenvermogen, de invulling van de tijd, elkaar opnieuw leren ontdekken, een nieuwe routine in het leven krijgen. Enkel wanneer je dit als koppel hebt voorbereid en doorgepraat en een gemeenschappelijke visie hebt ontwikkeld, kan ook die levensfase uiteindelijk best wel aangenaam en verrijkend verlopen.
Jo Stremersch is vennoot bij Stremersch, Van Broekhoven &Partners.
