Vanaf 1 april zijn de financieel adviseurs die u hypotheken, allerlei verzekeringen en pensioenproducten verkopen, verplicht om openheid te geven over de beloning die zij van banken en verzekeraars krijgen. Naar onze mening geeft dit consumenten een fantastisch breekijzer in handen.
Voor de klant wordt nu duidelijk wat een adviseur precies verdient aan het advies, dat wil zeggen welke beloning hij van de bank of verzekeraar krijgt als hij een hypotheek of polis weet te verkopen. Het maakt allereerst een einde aan het wijdverbreide misverstand dat financieel advies gratis. Alleen dat is al winst. De consument betaalt namelijk uiteindelijk altijd zelf voor het advies. De verzekeraar/bank verwerkt de aan de tussenpersoon betaalde provisie gewoon in het product, via de rente of de premie. Weet de klant hoeveel hij betaalt, kan hij vragen wat de adviseur daar aan werkzaamheden tegenover zet. Is die verhouding scheef kan de klant eisen dat een deel van de provisie aan hem ten goede komt.
Een consument kan als leidraad de beloning van een adviseur vergelijken met wat een andere adviseur op hetzelfde type product verdient. Daarmee is eigenlijk min of meer voor het eerst mogelijk om adviseurs op prijs te vergelijken. Helaas zijn adviseurs die bij een bank werken niet dezelfde openheid verplicht.
Met de hoogte van de provisie weten klanten echter nog niet of ze het beste product krijgen aangeraden of dat ze dat product krijgen waarbij de provisie voor de adviseur het hoogste is. Dat blijft een probleem dat eigenlijk alleen op te lossen is als we allemaal een uurtarief voor financieel advies gaan betalen. Dan wordt een adviseur door de klant betaald en niet door een polisfabriek of hypotheekbank.
Nu zullen de meeste adviseurs, al dan niet gedwongen door regelgeving, er zeker op letten dat het belang van de klant voorop staat. Het probleem is echter dat je als consument de goede adviseurs niet van de slechte kunt onderscheiden. De kwestie van de onafhankelijkheid van de adviseur kan daarmee nog steeds voor problemen zorgen.
Verder zal de wetgever er strikt op moeten toezien dat de provisie niet via andere kanalen gaat lopen, waarbij er geen transparantieplicht is van de adviseur. Dan ziet de klant alleen een kunstmatig lage provisie. En dan zijn we eigenlijk weer terug bij af.