De Nederlandse auteur en historicus Geert Mak schreef onlangs het indringende essay De hond van Tišma met als ondertitel Wat als Europa klapt? Het is een snoeiharde analyse over de crisis in, maar ook vooral van de Europese Unie. Mak vergelijkt de hedendaagse situatie met de sfeer in Wenen vlak voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, het groeiende besef dat oude zekerheden op de helling komen te staan. Vandaag lijkt het Europese project dat ons al meer dan 65 jaar vrede en welvaart heeft gebracht, te kantelen. Mak wijst erop dat de crisis voor de meeste Nederlanders en Duitsers nog altijd iets abstracts is, en dat geldt ook voor de meeste Belgen, maar op ditzelfde moment krijgen mensen in tal van Europese lidstaten, van Griekenland over Spanje tot Ierland, het steeds moeilijker om rond te komen. Ambtenaren worden niet meer uitbetaald, uitkeringen worden drastisch verlaagd en inkomens dalen tot onder de armoedegrens. En ook de toekomst ziet er niet rooskleurig uit. ‘Van Polen tot Italië is er een grijze golf in aantocht die een zware last zal leggen op pensioenen, gezondheidszorg en andere sociale verworvenheden,’ voorspelt Mak.
Ook ons land stond enkele dagen in het oog van de storm. Toen eind november 2011 de noodzakelijke hervormingen uitbleven, steeg de langetermijnrente voor ons land tot bijna 6 procent. Net als Italië leken we op weg naar de psychologisch gevaarlijke drempel van 7 procent. Tegelijk verlaagden de verschillende ratingagentschappen de kredietwaardigheid van ons land. Pas na de vorming van de nieuwe regering met een streng maar evenwichtig budgettair akkoord en een hele reeks fundamentele hervormingen, keerde de rust voor ons land op de internationale markten terug.
De goedkeuring van de eerste noodzakelijke pensioenhervormingen tijdens de eerste dagen van de langverwachte regering demonstreerde de vastberaden hervormingsaanpak van de nieuwe regeringsploeg. De langetermijnrente daalde opnieuw. Misschien klinkt dat voor heel wat mensen abstract, maar dat is het niet. Minder rente betalen, betekent meer geld overhouden om sociale en economische maatregelen te nemen.
Vervolg
