'Gewijzigde noden van pensioenfondsen en de globalisatie verplichten vermogensbeheerders om te innoveren', stelt het hoofd van Investment Consulting bij Watson Wyatt, Roger Urwin. 'De verschuiving naar alternatieve activaklassen zet onverminderd door.' Vooral de grotere vermogensbeheerders profiteren van de interesse van pensioenfondsen in 'alternatieve' fondsen. Voor 2007 komt vastgoed als grote winnaar uit de bus. Eind 2007 hadden de grootste 50 vermogensbeheerders 512 miljard dollar in hun vastgoedportefeuilles, tegenover 387 miljard in 2006. De ondervraagde managers beheerden 146 miljard dollar in fondsen met verschillende hefboomfondsen erin, en 139 miljard in fondsen met private equity. Private equity groeide met 65 procent het snelst van alle activaklassen. De toeloop van pensioenfondsen naar infrastructuurfondsen en grondstoffen blijft beperkt tot respectievelijk 43 miljard en 16 miljard dollar, al groeit de interesse gestaag.
De enquête van Watson Wyatt sluit directe investeringen van pensioenfondsen in private equity en hefboomfondsen uit. 'Het is opmerkelijk dat zoveel pensioenfondsen een beroep doen op zakenbanken om die alternatieve beleggingen uit te zoeken. De premies en kosten lopen immers hoog op en de fondsmanagers staan niet altijd garant voor mooie rendementen.'
Waarom oefenen alternatieve beleggingsfondsen dan zoveel aantrek uit op de pensioenfondsen? 'De belangrijkste reden is dat pensioenfondsen steeds op zoek zijn naar absoluut rendement en meer diversificatie in hun portefeuilles. Maar ook de appetijt voor directe investeringen in private equity en hefboomfondsen neemt toe.'
KLEIN België
Op Belgische pensioenfondsen maakt het rendement van de alternatieve activa minder indruk. 'In theorie bieden private equity, hefboomfondsen en vastgoed diversificatievoordelen voor pensioenfondsen', verklaart Jo Steenhout van KBC Asset Management. 'Maar om rechtstreeks in private equity te investeren, zijn de Belgische spelers te klein. Slechts een handvol Europese fondsen is daartoe in staat. Over hefboomfondsen wordt veel gesproken, maar weinig in geïnvesteerd. De returns van hefboomfondsen lopen enorm uiteen. Een fonds dat belegt in verschillende hefboomfondsen biedt een oplossing. Daar is wel wat interesse voor. Maar ook dat blijft binnen de perken. Hefboomfondsen hebben niet altijd de beste reputatie. Tijdens de kredietcrisis bleek trouwens dat hun prestaties vaak wel gecorreleerd waren met aandelen en obligaties.'
'Een andere hype zijn grondstoffen. Iedereen wil zijn wagonnetje haken aan de hausse. Maar op lange termijn bieden grondstoffen historisch lage returns met grote tussentijdse schommelingen. Pensioenfondsen zoeken precies het tegenovergestelde.'
'De opkomende infrastructuurfondsen bieden daarentegen wel een vaste opbrengst mét inflatiebescherming. Denk maar aan de financiering van een nieuwe brug, waarvan de interesten met de tol worden betaald. Belgisch vastgoedcertificaten zijn een andere klassieker voor pensioenfondsen. De opbrengsten stijgen immers elk jaar met de inflatie door de indexering van de huurprijzen. Maar typisch houden pensioenfondsen bij ons het aandeel van vastgoed stabiel op 5 procent.'
