Debat over betaalbaarheid pensioenen is dringend

Met zijn voorstel om het pensioenbedrag te koppelen aan de toenemende levensverwachting heeft het Verbond van Belgische Ondernemingen een flinke steen in de vijver gekeild. Eigenlijk wil het VBO zeggen dat we met zijn allen minder pensioen - in het wettelijk stelsel - gaan trekken omdat we langer leven. Onze gemiddelde leeftijd neemt toe, maar de duur van onze loopbaan evolueert niet mee in dezelfde zin.

De enige remedie om dit somber toekomstbeeld af te wenden, is dat we langer actief blijven. De drie traditionele vakbonden hebben dit voorstel onmiddellijk in de grond geboord. De creatie van meer jobs is nu dé prioriteit. Voor minister van Pensioenen Marie Arena is een verhoging van de pensioenleeftijd niet aan de orde. Het VBO-voorstel heeft nochtans de verdienste dat het de discussie over het wettelijk pensioenstelsel warm houdt.

De betaalbaarheid van de pensioenen is inderdaad een probleem aan het worden. Die vaststelling wordt door niemand ontkend. De gemiddelde Vlaming is zich bewust van dit probleem, zo bleek uit een enquête van de Christelijke Mutualiteiten. Eén op de drie gepensioneerden kan op het einde van de maand de eindjes niet aan elkaar knopen. Het gemiddelde pensioen ligt om en bij de 12.000 euro per jaar. Wie tijdens zijn actieve leven geen reserves heeft aangelegd of heeft kunnen aanleggen, kan met zo’n uitkering amper overleven. Zowat de hele categorie vierdeleeftijders heeft nooit of amper aan pensioensparen kunnen doen.

Een groot deel van de gepensioneerden voor wie het wettelijk pensioen de enige bron van inkomsten is, zit nu al onder de armoedegrens. Voor een toenemend aantal senioren is het maandgeld ontoereikend om er de rusthuisfactuur mee te betalen. Daar komt nog bij dat de meeste Vlamingen volgens diverse studies bij voorkeur hun carrière stoppen voor hun zestigste en 58 jaar als een mooie leeftijd beschouwen om er een punt achter te zetten.

In de herfst komt de kat op de koord. Dan laat Marie Arena de lang aangekondigde grote pensioenconferentie van start gaan. De betaalbaarheid, overmijdelijk gekoppeld aan de toenemende levensverwachting, wordt een topthema, want alle belanghebbenden zullen hun heilige huisjes en taboes naar voren schuiven. Mirakeloplossingen bestaan niet. Het geld voor de pensioenpot zal van ergens moeten komen.