Cynisme

Eigenlijk is het fantastisch nieuws: een eeuw geleden stierven de mensen gemiddeld als ze iets boven de 50 waren. Nu is dat rond de 80 jaar. Maar er is één probleem: onze overheid is er niet op voorbereid.

Mede daarom vond het Verbond van Belgische Ondernemingen het gisteren nodig nog eens de steen in de kikkerpoel te gooien en te pleiten om de pensioenen aan te passen aan de stijgende levensverwachting. Pensioenen worden nu berekend op basis van het aantal gewerkte jaren. Het VBO wil ook het aantal jaren dat mensen na hun 65ste leven in rekening brengen.

De reactie van de vakbonden was een welgemeend neen. 'Ballonnetjes oplaten in de komkommertijd gebeurt wel vaker, maar dit ballonnetje heeft last van de hittegolf', zei ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw. 'We moeten de werkloosheid tegengaan en niet de fout maken van het vorige Generatiepact en het alleen maar over bruggepensioneerden en gepensioneerden hebben', reageerde Luc Cortebeeck van het ACV.

De Leeuw erkende gisteren dat de financiering van de pensioenen een probleem is. En dat is het ook. De gemiddelde Belg gaat ergens tussen zijn 20ste en 25ste aan de slag en stopt met werken als hij zijn 60ste nadert. Dat betekent dat we in ons leven gemiddeld de helft van de jaren werken en dat de andere helft iemand anders voor ons inkomen moet zorgen: ofwel onze ouders, ofwel diegenen die wel werken. Zij betalen belastingen die naar kindergeld en pensioenen gaan.

Wat De Leeuw gisteren zei, is dat je dat probleem niet oplost door een langer deel van je leven te werken. Je lost het volgens hem evenmin op door mensen meer te doen sparen via een bedrijfspensioen of via individueel sparen. Je lost het dus alleen maar op door de overheid voldoende geld te geven om de pensioenen te blijven uitbetalen. Dat is volgens hem de meest solidaire manier.

Dat is juist, maar hoe gaan we dat doen? De federale overheid heeft geen reserves, zoals bijvoorbeeld Nederland er wel heeft. Bovendien wordt de overheidsschuld volgend jaar groter dan het volledige Belgische bruto binnenlands product. Vorig jaar stegen de uitgaven voor pensioenen al met 7 procent tot 26 miljard euro. En daarmee stopt het niet. Normaal gezien wordt het federale budget in 2011 door de eerste echte golf vergrijzingskosten overspoeld.

De vakbonden verweten het VBO gisteren cynisme om nu te gaan morrelen aan de pensioenen. Maar wat is het alternatief: zwijgen terwijl de financiering ervan almaar in grotere problemen komt? Sinds de verkiezingen van 2007 gebeurt er niets meer in dit land, en staan we er door de aandikkende schulden zelfs met de dag slechter voor. Als dat immobilisme aanhoudt, zullen mensen zelf meer beginnen sparen voor hun pensioen omdat ze geen vertrouwen meer hebben in de overheidspensioenen. Het zou van echt cynisme getuigen daarover te zwijgen.